Al op mijn eerste reis door Marokko in 1998 raakte ik gefascineerd door de khamsa hand (spreek uit als “gamsa”) voor velen beter bekend als de hand van Fatima. Onze gids Froukje droeg een prachtig echt zilveren exemplaar dat ze bij één van de vele zilversmeden die Marokko rijk is had gekocht. Een uniek exemplaar dus want daarvan wordt er meestal maar één gemaakt. In Marokko kom je ze werkelijk overal tegen. Uiteraard in de vele souvenirshops waar ze bungelen aan sleutelhangers en goedkope halskettingen maar wie goed zoekt komt zeker ook die prachtige unieke exemplaren tegen zoals Froukje er één had.
Vrijwel alle symbolen in de vorm van een hand symboliseren het geluk. Een open hand staat voor vrede want er is niets in verborgen. De bedoelingen zijn rein. Een open hand is ook het gebaar van bescherming en afweren. Vandaar dat velen de hand als amulet dragen ter bescherming tegen en het afweren van het kwaad. Nog een uitleg van de symbolische betekenis is dat je door het dragen van de hand je het geluk in je hand met je zou kunnen meedragen.
Op latere reizen door landen in Noord-Afrika en het midden oosten kwam ik ze steeds weer tegen in allerlei vormen en maten. Khamsa oftwel “gamsa” zoals je het uitspreekt is het Arabische woord voor vijf. Dat is de meest logische en eenvoudige uitleg waarom de hand een khamsahand wordt genoemd. Het getal vijf zou dan weer staan voor de 5 zuilen van de Islam: de geloofsbelijdenis, het gebed, het geven van aalmoezen, het vasten tijdens de Ramadan en de pelgrimstocht naar Mekka. Zit er in de hand een oog dan is dit het Alziende Oog oftewel het oog van God wat bescherming moet bieden tegen het kwaad. Op mijn eerste reis in door Marokko kwam ik de hand dan ook tegen geschilderd op deuren om zo de bewoners van het huis te beschermen.
Als ik in Marokko ben kijk ik altijd uit naar dat ene allermooiste exemplaar. Zo vond ik bij één van de edelsmeden van Guelmim een prachtig uniek zilver exemplaar wat ik mijn vriendin Ellen cadeau heb gedaan voor haar goede zorgen voor onze poes tijdens mijn verblijf in Marokko. Een andere werkelijk bijzondere hand vond Maryam bij een klein juwelierswinkeltje in Guelmim. Deze was ingelegd met turkoois. Speciaal voor deze hand heb ik een collier ontworpen en gemaakt waar de hand prachtig tot zijn recht komt.
Nu ik een cursus zilversmeden doe ontstond het plan om eens zelf een khamsahand te maken van echt zilver. Het bleek een hele klus want zo eenvoudig is het niet om de hand zo gelijkmatig mogelijk uit te zagen. Ik heb eerst een hand getekend op papier en daarna overgrtrokken op een plaatje zilver. Toen ben ik gaan zagen. Het meest lastige was het om de binnenhand uit te zagen met al die priegelige hoekjes. Na het zagen had ik dan ook nog heel wat vijl- en schuurwerk. Daarna heb ik de hand gehamerd en gepolijst en was ik er eigenlijk heel tevreden over !
groetjes,
Conny
Geen opmerkingen:
Een reactie posten